Antonio Meneses

Άρθρο για τον Αντόνιο Μενέσες

Λίγο πριν συμπράξει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο εξαιρετικά απαιτητικό Κοντσέρτο για βιολοντσέλο και ορχήστρα σε λα ελάσσονα, έργο 129 ο διεθνώς αναγνωρισμένος τσελίστας Αντόνιο Μενέσες μας αποκαλύπτεται μέσα από ένα σύντομο άρθρο-πορτραίτο εμπλουτισμένο με «εξομολογήσεις» του…

Όλα ξεκίνησαν στη Βραζιλία όπου γεννήθηκε πριν από 60 χρόνια, σε οικογένεια με σημαντική μουσική παιδεία που φαίνεται ήταν κληρονομική. Χαρακτηριστικό το ότι, η επιλογή του τσέλο έγινε από τον πατέρα του ο οποίος υπήρξε ο πρώτος μουσικός που έπαιξε κόρνο στην Όπερα του Ρίο Ντε Τζανέιρο. γιατί «ένα από τα όνειρά του πατέρα μου ήταν τα παιδιά του να παίζουν να παίζουν κάποιο έγχορδο μουσικό όργανο, καθώς πάντα αισθανόταν ότι στη χώρα μας, δεν υπήρχαν αρκετοί μουσικοί έγχορδων για να «γεμίσουν» τις ορχήστρες. Έχω λοιπόν, τέσσερις αδερφούς, και όλοι παίζουν κάποιο έγχορδο, τρεις βιολονίστες και ένας τσελίστας. Όλοι παίζουν στην ίδια ορχήστρα που έπαιζε και ο πατέρας μου, οπότε το μεγάλο του όνειρο πραγματοποιήθηκε», έχει πει σε συνεντεύξεις του.

Η πρώτη φορά που ήρθε σε επαφή με το τσέλο ήταν στα πέντε χρόνια του, κι όπως συνήθως συμβαίνει με τις μοιραίες σχέσεις και έλξεις από το πρώτο άγγιγμα των χορδών κατάλαβε ότι η ζωή του από εδώ και πέρα δε θα ήταν ποτέ ξανά η ίδια: «ξεκινάς σαν παιδί να παίζεις, και δημιουργείται η αγάπη για κάτι τόσο υπέροχο. Το μουσικό όργανο είναι το μέσο που χρησιμοποιείς για να παράξεις μουσική. Να δημιουργήσεις όμορφες μελωδίες, οι οποίες θα αγγίξουν το κοινό».

Σήμερα ο Μενέσες είναι ένας διεθνώς καταξιωμένος σολίστας του τσέλο, με πολλές διακρίσεις, ανάμεσά τους και το βραβείο στον εξαιρετικά σημαντικό στο χώρο της κλασικής μουσικής διεθνή διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι. Κατά καιρούς δίνει συναυλίες με τις σημαντικότερες ορχήστρες του κόσμου, όπως η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου, η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, η Συμφωνική Ορχήστρα του BBC, η Συμφωνική Ορχήστρα της Βιέννης, και πολλές άλλες. Επίσης, είναι συχνά καλεσμένος σε σημαντικά φεστιβάλ μουσικής, στο Πουέρτο Ρίκο, τη Νέα Υόρκη, στο Σάλτσμπουργκ, την Πράγα και πολλά ακόμα. Από το 2008 είναι καθηγητής στην Ακαδημία Τεχνών της Βέρνης, και σποραδικά παραδίδει μαθήματα σε κάποιες από τις σημαντικότερες Σχολές μουσικής του κόσμου σε Ευρώπη, Αμερική, και Ασία.

Ως άλλος χαμαιλέοντας ο Μενέσες, έχει καταφέρει να διατηρήσει κατά την ερμηνεία την παθιασμένη λατίνα πλευρά του, εμφυσώντας σε αυτή γερές δόσεις δυτικού αέρα. Άλλωστε σύμφωνα με τον ίδιο «αν και έχω τη βραζιλιάνικη πλευρά μου, ζω στην Ευρώπη πάνω από σαράντα χρόνια, και έχω προσαρμοστεί πολύ καλά στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, στον τρόπο έκφρασης, σκέψης και ζωής».

Όντας αφοσιωμένος μουσικός δωματίου, υπήρξε επί δέκα χρόνια μέλος του θρυλικού Trio Beaux Arts . Έχει συνεργαστεί με το Vermeer Quartet σε περιοδεία και δίνει συναυλίες μουσικής δωματίου και ρεσιτάλ duo με πιανίστες όπως οι Menahem Pressler και Maria João Pires .

Μεταξύ των ηχογραφήσεών του δύο για Deutsche Grammophon με τον Herbert von Karajan και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου, ενώ έχει κυκλοφορήσει τα πλήρη έργα για βιολοντσέλο Villa-Lobos (Auvidis France και Bis), David Popper και C.P.E. Bach (Pan Records).

Ένας σολίστας του διαμετρήματος του Μενέσες δε θα μπορούσε παρά να είναι απαιτητικός από τον εαυτό του. Ποιο είναι το μουσικό του χρέος; «Χρέος αλλά και στόχος» σε κάθε κοντσέρτο, το να μεταφέρει στο ακροατήριο την «ψυχή» των μουσικών έργων που ερμηνεύει ώστε να συνδεθεί με το ακροατήριό του αγγίζοντας στην καρδιά του. Αυτό άλλωστε είναι και το μονοπάτι ζωής που βαδίζει. Μονοπάτι που βγάζει ίσια στον ακροατή από τον οποίο πέρα από την προσφορά υπάρχει και ζητούμενο: «να είναι ανοιχτός και δεκτικός».

Από το Γραφείο Τύπου της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών