Γιώργος Πέτρου
Τρεις αιώνες, ένα φανταστικό κοντσέρτο - Συνέντευξη του Γιώργου Πέτρου για τη συναυλία στις 10-11-2017
Συνέντευξη του Γιώργου Πέτρου για τη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών με σολίστ την Τατιάνα Μαζουρένκο
Τρία έργα-τρεις αιώνες! Πώς το διαφορετικό κοινωνικό, ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο αποτυπώνεται σε κάθε ένα έργο από αυτά τα οποία θα ερμηνευτούν;
Γ.Π. Έχουμε τελευταία συνηθίσει να καταρτίζουμε προγράμματα συναυλιών με θεματικές, ή με κοινούς παρονομαστές. Στην περίπτωση αυτή έχουμε ένα πρόγραμμα χωρίς σύνδεση ανάμεσα στα έργα που το απαρτίζουν, και μάλιστα, όπως πολύ σωστά αναφέρατε, έχουμε απόσταση ενός αιώνα ανάμεσα στα έργα αυτά. Αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον και χαίρομαι ιδιαίτερα που θα μου δοθεί η ευκαιρία να δουλέψω ξανά με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε τρία τόσο διαφορετικά έργα: το σύγχρονο "νεοκλασικό" ίσιωμα του Τσαλαχούρη, τον "χαώδη" ρομαντισμό του Μπερλιόζ και τον νεορομαντισμό του Γουόλτον.
Ποιες οι ιδιαίτερες απαιτήσεις τους από πλευράς διεύθυνσης της ορχήστρας; Υπάρχει ένα στοιχείο που θα χαρακτηρίζατε ως «κρίσιμο» όσον αφορά σε αυτή τη συναυλία;
Γ.Π. Η πρόκληση είναι να αποδώσει κάνεις τα τόσο αντιδιαμετρικά στυλ αλλά και να δημιουργήσει μια πειστική και ζωντανή ερμηνεία της εμβληματικής "Φανταστικής Συμφωνίας" που με τόση επιτυχία έχει ερμηνεύσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο πρόσφατο παρελθόν.
Με μια ψύχραιμη εκτίμηση (βοηθούσης και της χρονικής απόστασης) πιστεύετε ότι δικαίως η Φανταστική του Μπερλιόζ θεωρείται ότι άλλαξε τον ρου της μουσικής; Οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, η πρωτόγνωρη για την εποχή ενορχήστρωση, τα ασυνήθιστα όργανα… Ποια οδηγία θα δίνατε στους έμπειρους μουσικούς της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών ώστε να αποδώσουν αυτό το ιδιότυπο σύμπαν που κινείται μεταξύ ρεαλισμού και παραίσθησης;
Γ.Π. Η Φανταστική Συμφωνία είναι μια μοναδική μουσική περιγραφή όλων σχεδόν των συναισθημάτων που μπορεί να νιώσει η ανθρώπινη ψυχή, με κέντρο τον εμμονικό έρωτα. Είναι μια "φαντασία" γραμμένη διεξοδικά. Φημολογείται μάλιστα ότι ο Μπερλιόζ συνέθεσε το έργο υπό την επήρεια οπίου. Στην ερμηνεία της Φανταστικής Συμφωνίας πρέπει να αφήσει κανείς τον εαυτό του να "νιώσει", να μπει μέσα στην ψυχή του ερωτευμένου ήρωα και να βιώσει αυτή την τεράστια παλέτα συναισθημάτων μέσα από δικά του βιώματα. Πρέπει ο ερμηνευτής να γίνει ηθοποιός.
Η Α’ Εκτέλεση της Ιουλιανής Σουίτας για ορχήστρα πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό της Αγ. Σοφίας στο Λονδίνο. Η διαφορετική ακουστική ενός συναυλιακού και ενός εκκλησιαστικού χώρου απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση από τον μαέστρο;
Γ.Π. Σίγουρα το θέμα της ακουστικής παίζει μεγάλο ρόλο. Στις ιδανικές ακουστικές συνθήκες του Μεγάρου Μουσικής θεωρώ ότι η Ιουλιανή Σουίτα θα αποκτήσει νέα διάσταση και είμαι σίγουρος ότι ο Φίλιππος θα νιώσει περήφανος για το έργο του.
Στο έργο του Γουόλτον, εκτός από την τελειομανία του είναι εμφανής οι βασικές επιρροές του από την τζαζ και το μπαρόκ –με το οποίο έχετε μια ιδιαίτερη σχέση... Δύο εποχές φαινομενικά ασύνδετες που όμως έχουν κοινά σημεία, την αναζήτηση της ελευθερίας επί παραδείγματι. Είναι και για σας ζητούμενο η ελευθερία έκφρασης των μουσικών θεμάτων και πώς μπορεί αυτή να προσχεδιαστεί από τον μαέστρο;
Γ.Π. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η σχέση της Τζαζ με το Μπαρόκ. Ακριβώς γιατί το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού παίζει ένα κομβικό ρόλο. Στο αριστούργημα του Γουόλτον φυσικά, δεν υπάρχει αυτοσχεδιασμός αλλά το ζητούμενο είναι να ερμηνεύσει κάνεις το Κοντσέρτο αυτό με μια ελευθερία και με φαντασία ώστε να δημιουργηθεί στον ακροατή η εντύπωση ότι το έργο "γράφεται" εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραλείψουμε το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έργο είναι ένα κατ’ εξοχήν "Συμφωνικό" Κοντσέρτο, στο οποίο η ορχήστρα έχει κομβικό και όχι συνοδευτικό ρόλο, τόσο στο διάλογο της με τον σολίστ, όσο και στα εκτενή ορχηστρικά ιντερλούδια.
Τι περιμένετε από την διεθνώς αναγνωρισμένη σολίστ βιόλας Τατιάνα Μαζουρένκο και ποιο είναι το κλειδί που σκέφτεστε να χρησιμοποιήσετε για να την απελευθερώσετε ερμηνευτικά;
Γ.Π. Θα περίμενα να νιώσει τόσο ασφαλής μαζί μας, ώστε να τολμήσει να ακολουθήσει δρόμους ερμηνείας που δεν έχει ακολουθήσει στο παρελθόν. Ελπίζω ότι θα κάνει κάτι μοναδικό με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών.
Τρία έργα-τρεις αιώνες! Πώς το διαφορετικό κοινωνικό, ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο αποτυπώνεται σε κάθε ένα έργο από αυτά τα οποία θα ερμηνευτούν;
Γ.Π. Έχουμε τελευταία συνηθίσει να καταρτίζουμε προγράμματα συναυλιών με θεματικές, ή με κοινούς παρονομαστές. Στην περίπτωση αυτή έχουμε ένα πρόγραμμα χωρίς σύνδεση ανάμεσα στα έργα που το απαρτίζουν, και μάλιστα, όπως πολύ σωστά αναφέρατε, έχουμε απόσταση ενός αιώνα ανάμεσα στα έργα αυτά. Αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον και χαίρομαι ιδιαίτερα που θα μου δοθεί η ευκαιρία να δουλέψω ξανά με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε τρία τόσο διαφορετικά έργα: το σύγχρονο "νεοκλασικό" ίσιωμα του Τσαλαχούρη, τον "χαώδη" ρομαντισμό του Μπερλιόζ και τον νεορομαντισμό του Γουόλτον.
Ποιες οι ιδιαίτερες απαιτήσεις τους από πλευράς διεύθυνσης της ορχήστρας; Υπάρχει ένα στοιχείο που θα χαρακτηρίζατε ως «κρίσιμο» όσον αφορά σε αυτή τη συναυλία;
Γ.Π. Η πρόκληση είναι να αποδώσει κάνεις τα τόσο αντιδιαμετρικά στυλ αλλά και να δημιουργήσει μια πειστική και ζωντανή ερμηνεία της εμβληματικής "Φανταστικής Συμφωνίας" που με τόση επιτυχία έχει ερμηνεύσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο πρόσφατο παρελθόν.
Με μια ψύχραιμη εκτίμηση (βοηθούσης και της χρονικής απόστασης) πιστεύετε ότι δικαίως η Φανταστική του Μπερλιόζ θεωρείται ότι άλλαξε τον ρου της μουσικής; Οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, η πρωτόγνωρη για την εποχή ενορχήστρωση, τα ασυνήθιστα όργανα… Ποια οδηγία θα δίνατε στους έμπειρους μουσικούς της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών ώστε να αποδώσουν αυτό το ιδιότυπο σύμπαν που κινείται μεταξύ ρεαλισμού και παραίσθησης;
Γ.Π. Η Φανταστική Συμφωνία είναι μια μοναδική μουσική περιγραφή όλων σχεδόν των συναισθημάτων που μπορεί να νιώσει η ανθρώπινη ψυχή, με κέντρο τον εμμονικό έρωτα. Είναι μια "φαντασία" γραμμένη διεξοδικά. Φημολογείται μάλιστα ότι ο Μπερλιόζ συνέθεσε το έργο υπό την επήρεια οπίου. Στην ερμηνεία της Φανταστικής Συμφωνίας πρέπει να αφήσει κανείς τον εαυτό του να "νιώσει", να μπει μέσα στην ψυχή του ερωτευμένου ήρωα και να βιώσει αυτή την τεράστια παλέτα συναισθημάτων μέσα από δικά του βιώματα. Πρέπει ο ερμηνευτής να γίνει ηθοποιός.
Η Α’ Εκτέλεση της Ιουλιανής Σουίτας για ορχήστρα πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό της Αγ. Σοφίας στο Λονδίνο. Η διαφορετική ακουστική ενός συναυλιακού και ενός εκκλησιαστικού χώρου απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση από τον μαέστρο;
Γ.Π. Σίγουρα το θέμα της ακουστικής παίζει μεγάλο ρόλο. Στις ιδανικές ακουστικές συνθήκες του Μεγάρου Μουσικής θεωρώ ότι η Ιουλιανή Σουίτα θα αποκτήσει νέα διάσταση και είμαι σίγουρος ότι ο Φίλιππος θα νιώσει περήφανος για το έργο του.
Στο έργο του Γουόλτον, εκτός από την τελειομανία του είναι εμφανής οι βασικές επιρροές του από την τζαζ και το μπαρόκ –με το οποίο έχετε μια ιδιαίτερη σχέση... Δύο εποχές φαινομενικά ασύνδετες που όμως έχουν κοινά σημεία, την αναζήτηση της ελευθερίας επί παραδείγματι. Είναι και για σας ζητούμενο η ελευθερία έκφρασης των μουσικών θεμάτων και πώς μπορεί αυτή να προσχεδιαστεί από τον μαέστρο;
Γ.Π. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η σχέση της Τζαζ με το Μπαρόκ. Ακριβώς γιατί το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού παίζει ένα κομβικό ρόλο. Στο αριστούργημα του Γουόλτον φυσικά, δεν υπάρχει αυτοσχεδιασμός αλλά το ζητούμενο είναι να ερμηνεύσει κάνεις το Κοντσέρτο αυτό με μια ελευθερία και με φαντασία ώστε να δημιουργηθεί στον ακροατή η εντύπωση ότι το έργο "γράφεται" εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραλείψουμε το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έργο είναι ένα κατ’ εξοχήν "Συμφωνικό" Κοντσέρτο, στο οποίο η ορχήστρα έχει κομβικό και όχι συνοδευτικό ρόλο, τόσο στο διάλογο της με τον σολίστ, όσο και στα εκτενή ορχηστρικά ιντερλούδια.
Τι περιμένετε από την διεθνώς αναγνωρισμένη σολίστ βιόλας Τατιάνα Μαζουρένκο και ποιο είναι το κλειδί που σκέφτεστε να χρησιμοποιήσετε για να την απελευθερώσετε ερμηνευτικά;
Γ.Π. Θα περίμενα να νιώσει τόσο ασφαλής μαζί μας, ώστε να τολμήσει να ακολουθήσει δρόμους ερμηνείας που δεν έχει ακολουθήσει στο παρελθόν. Ελπίζω ότι θα κάνει κάτι μοναδικό με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών.